Schaken is een spel van alle tijden en voor alle leeftijden. Uit de rijke schaakgeschiedenis komen veel prachtige partijen schaak, leuk om na te spelen, maar altijd interessant om van te leren! Deze week over de straf van Viktor Korchnoi.
Uit het hoofdstuk 'Straf' in zijn boek Chess is my life, 2005, opgetekend in het KNSB-Schaakmagazine van april 2006, blijkt dat de autoriteiten van de Sovjet-Unie (staatkundig niet te verwarren met Rusland), er niet in slaagden om Korchnoi een ‘proletarische heropvoeding’ te geven. Viktor Korchnoi verloor de kandidatenmatch tegen Karpov in 1974 ‘op het nippertje’. Na deze match was de tijd rijp om dissident Korchnoi te straffen. Zijn arrogante ‘vrijheidsdenken’, zijn schendingen van de gedragsregels voor Sovjet-burgers, zijn pogingen om de favoriet van het Sovjetvolk te verslaan, waren daarvoor aanleidingen maar die werden nog eens ruimschoots overtroffen door zijn ‘onsportieve’ commentaar op de match.
|
Na Tb8? |
Viktor Korchnoi 2670 – Anatoli Karpov 2700 1-0. 1974: Finale Kandidatenmatches Karpov – Korchnoi 12,5-11,5. Dit fragment komt uit de tweede winstpartij van Korchnoi. Volgens Fritz was de partij gelijkwaardig gebleven na Lxg5, maar na deze passieve torenzet grijpt Korchnoi zijn kans om de partij tactisch te beslissen: Pxh7! Te8; Dh6 Pe5; Pg5!! Lxg5; Lxg5 Dxg5; Dxg5 Lxd5 en even later 1-0. |
|
Na Kd5 |
Viktor Korchnoi 2665 – Anatoli Karpov 2725 1-0. 1978, wereldkampioenschap. Nadat Korchnoi alle concurrent-kandidaten in 1977 had verslagen - Tigran Petrosian met 6,5-5,5; Lev Polugaevsky met 8,5-4,5 en Boris Spassky met 9,5-7,5 - kwam hij opnieuw uit tegen Karpov, nu om het wereldkampioenschap. Na een spannende strijd werd het opnieuw nipte winst voor Karpov: 16,5-15,5; hier is een fragment uit de tweede winstpartij van Korchnoi: Karpov komt er niet meer aan te pas: Td1+; Pd3! Txd3; Kc4!! En 1-0. |
Het onsportieve commentaar na de eerste match
In de Sovjet-Unie zelf had niet één journalist het aangedurfd om aandacht te schenken aan Korchnoi, alleen over Karpov waren uitvoerige verhalen gepubliceerd in de Sovjet-pers. Maar in een publicatie van de Joegoslavische journalist Bozidar Kazic kwam Korchnoi aan het woord en hij gaf een niet zo verstandig beeld van de onaangename trekjes en het opgeklopte talent van Karpov (later zei Michael Botwinnik ongeveer hetzelfde in New York en gaf Gorbatsjov zelf het Sport Comité de opdracht om die oude Botwinnik niet meer naar het buitenland te sturen). Korchnoi moest vervolgens schriftelijk uitleg geven over zijn onbehoorlijke aantijgingen aan het Sport Comité. Korchnoi meende een ‘zakelijke’ discussie te zijn begonnen. Vervolgens kwamen er publicaties van Petrosjan, de Sovjet-schaakbond, ingezonden brieven van ‘arbeiders’ om de openbare opinie op te zetten tegen Korchnoi. De straf van het Sport Comité was misschien niet onlogisch maar wel onevenredig. Korchnoi mocht vanwege ‘incorrect’ gedrag een jaar lang niet deelnemen aan het Sovjet-schaakteam en aan internationale toernooien in het buitenland; en zijn salaris zou dienovereenkomstig gekort worden. De autoriteiten van zijn woonplaats Leningrad deden er nog een schepje bovenop, ze maakten het hem onmogelijk om artikelen te publiceren of lezingen te geven, bezorgden hem geen buitenlandse post meer, maar wel smerige anonieme brieven, en ze luisterden zijn flat af. Na een heel jaar van intimidatie en angst begon het leven van Korchnoi geleidelijk weer een normaler patroon aan te nemen en mocht hij weer naar het toernooi in Hastings. En betrekkelijk kort daarna is hij in 1976 uitgeweken naar het Westen.
Door: Bram Doeves, SV Botwinnik
Bekijk hier alle schaakcolumns: www.zoetermeeractief.nl/sport/schaakrubriek
