Schaken is een spel van alle tijden en voor alle leeftijden. Uit de rijke schaakgeschiedenis komen veel prachtige partijen schaak, leuk om na te spelen, maar altijd interessant om van te leren! Deze week over:
Vijf generaties Van Foreest
Vijf generaties Van Foreest hebben al 3 schaakkampioenen van Nederland opgeleverd en in de toekomst volgen er nog meer, dat kan bijna niet anders. De naam Foreest is uiteraard ontleend aan de tijden dat Nederland nog een heel groen aanzien had. Stelt u zich eens voor dat een aantal edellieden uit Kennemerland een jachtpartij hielden waarna ze nog gezamenlijk een jachtschotel genoten, zoals een eenvoudig maar voedzaam “Sint Hubertusgerecht” (St Hubertus is immers de patroonheilige van de jagers) in één van hun lustoorden die de schone namen droegen van Foreest, Tempel, Bloemendaal, enz. Zo zit dat een beetje in elkaar. En toen kwam de 19e eeuw en ging het jagen zich ook afspelen op een schaakbord. Twee broers, jonkheer Dirk van Foreest en jonkheer Arnold Engelinus van Foreest, waren daarin buitengewoon goed, ze hadden het spel geleerd van hun vader, niet eens een “middelmatig” schaker. Na de HBS in Zaandam, werd Dirk (1862-1956) uiteindelijk arts in Heemskerk, schaker van VAS Amsterdam, en schaakkampioen van Nederland in 1885, 1886 en 1887. Arnold (1863-1954) ging net als zijn vader bij de PTT werken, eerst als Commies 3e klasse te Amsterdam, later als Inspecteur, was ook schaker van VAS en schaakkampioen van Nederland in 1889, 1893 en 1902, en is de betovergrootvader van Jorden van Foreest (1999). Jorden is nu dus 17 jaar en al schaakgrootmeester alsmede de schaakkampioen van Nederland 2016!! Bij Jorden voorlopig alleen uitroeptekens en hierna eerst eens een terugblik op de “oude” generatie Van Foreest.
Want Jonkheer Arnold heeft in deze regio ook schaaksimultaans gegeven. Ik noem er twee. In 1895 was hij uitgenodigd door SG Palamedes om aan 31 ervaren schakers van Leiden en Omstreken een simultaan te geven in het Schouwburglokaal Vondelhoven aan de Rijnsburgersingel in Leiden en er waren bovendien talrijke toeschouwers die er eveneens getuige van waren dat Arnold in een heel gezellige voorstelling van bijna 4 uur een resultaat neerzette van +22=4-5. In 1899 werd hij ook nog uitgenodigd door SG Morphy om een simultaan te geven in “Zomerzorg” en hier duurde de voorstelling ruim 3½ uur tegen 26 schakers, met als resultaat +17=1-8. Opmerkelijk was nog dat er twee dames meededen die nog wonnen ook: dat waren de dames Splinter en Kruijt.
Verder heeft Jonkheer Dirk in 1884 in Gouda deelgenomen aan een toernooi dat georganiseerd was door de bekende Goudse schaker Christiaan Messemaker die zijn eigen toernooi nog won ook met 8 uit 10, en Dirk eindigde als vijfde met 4 uit 10, en hierna volgen flitsen van twee van zijn 3 zeges in dit toernooi, dat is opgenomen in de database van Fritz.
| Na Kf1 | Na Lc4! |
|
|
 |
Christiaan Messemaker – Dirk van Foreest 0-1, Gouda 1884. Ook al was de koning een stapje opzij gegaan, Dirk speelt toch onvervaard Dxh3!? Volgens Fritz is dit een te drastische actie en komt wit gewonnen te staan na Td7+ Lxd7; gxh3 Lxh3; Ke1! Maar je moet het maar zien in je toegenomen nervositeit na zo’n spectaculaire zet en Christiaan deed het dan ook anders: f3? Dh1+; Lg1 Lh3; Dd3 (?) Txg2+; Txg2 Dxg2+; Ke1 Dxg1 met doorslaggevend voordeel voor zwart/Dirk die zich hier vooral slagvaardiger had getoond.
Dirk van Foreest – Willem Siebenhaar 1-0, Gouda 1884. Na de scherpe zet van Dirk is Le8 aangewezen, maar Willem speelde Le6? en nu gaat Dirk fraai combineren: Pxe6 Lxe3+; Kh1 Dd6; Pxf8 Kxf8; Dxd5 Dxd5; Lxd5 en wit/Dirk staat een volle toren voor en even later winst.
Bram Doeves (
Bekijk hier alle schaakcolumns: www.zoetermeeractief.nl/sport/schaakrubriek
