Bram Doeves belicht voor u elke week een mooie bridge- of dampartij. Interessante stellingen, een leuke puzzel om over na te denken of een verslag van een goed gespeelde wedstrijd. Deze week: Eindelijk weer eens veel spektakel op het damkampioenschap van Nederland
Martijn van IJzendoorn, de fantastische kampioen van het NK dammen 2017 van net 20 jaar, 7x keer winst, een plus-zeven score, 4 punten voorsprong op de nr 2, nog debutant ook; zulke dingen zijn niet meer gebeurd sinds de eveneens fenomenale prestaties van Ton Sijbrands in de jaren 70. Maar bovendien inspireerde Martijn ook de oudere garde om weer eens meer risico’s te nemen dan in de voorafgaande tijden. Elke dag keken de toeschouwers hun ogen uit naar al die onalledaagse standen die op vele borden te zien waren. Vorig jaar nog was een plus-drie score zoals zo vaak al goed genoeg voor de titel, zat het veld heel dicht op elkaar, werden er veel remises gescoord, was er nog één tactisch spectaculaire winst (de tweede flits), en eigenlijk was dat het gebruikelijke beeld van de laatste jaren, en voor een paar leuke fragmenten voor mijn rubriek toonde ik dan die van partijen uit het NK van 50 of 60 jaar eerder, toen de technisch minder begaafde dammers van toen elkaar heel vaak tracteerden op spectaculaire tactische hoogstandjes. Op dat punt hebben de topdammers van daarna de toeschouwers ook wel wat zand in de ogen gestrooid. De hoge remisedichtheid van de afgelopen decennia suggereerde wellicht iets te veel dat de technisch hoogbegaafde dammers van nu, niet of nauwelijks nog gevoelig waren voor tactische nederlagen, nederlagen door combinatief spektakel zoals vroeger. Maar nu er breed onalledaagse standen werden opgezocht, was er ook weer tactisch spektakel, en zelfs misten ook de super-toppers enkele fraaie zetjes! Want ook Martijn en Alexander Baliakin ontkwamen daar niet aan! In zijn partij tegen Waldo Aliar wist Martijn met een offer de hele rechtervleugel van Waldo buiten gevecht te stellen, maar daarvoor was nog een laatste zet nodig (13-19), qua opbouw subliem, alleen kon nu Waldo met tactische middelen een damzet nemen die hem toch wel minstens remise had opgeleverd. Nu komt het: het “zetje” was een soort opruimingszetje op de korte vleugel, soortgelijk aan het zetje van Michiel Kroesbergen die daarmee vorig jaar voor het grootste spektakel had gezorgd! Kennelijk hadden de toppers van nu dat NK van 2016 ook al niet al te serieus genomen, maar ze kenden ook hun “klassieken” niet, want in het WK van 1948 van Piet Roozenburg had Piet met een dergelijk zetje gewonnen van Oscar Verpoest (onder meer te vinden in “Dammen, derivaat van een ruimtespel”, Bram Doeves 2015, blz 129). Deze drie zetjes staan hieronder, maar het bezien van dit formidabele NK wordt vervolgd.
| Na 18-22 | Nu 18-23? | Na 13-19 |
 |
 |
 |
Een dambord bevat 50 velden, en is meestal niet zichtbaar genummerd. De nummers zijn van belang voor de notatie van een partij of ook van een stand. De nummering gaat van veld 1 linksboven, van links naar rechts naar 50 rechtsonder. Een streep in de notatie is een zet, een kruis een slag. "Dampuzzels" is bedoeld voor het breedst mogelijke gezelschap van puzzelaars. Wazew: wit aan zet en wint. +: wit wint nu of later.
Piet Roozenburg – Oscar Verpoest 2-0. WK, 28-11-48. Piet Roozenburg werd in 1948 met een straatlengte voorsprong wereldkampioen (hij behaalde 37 uit 20, de nr 2, Kees Keller, eindigde met 28 pt) en vooral dankzij tactische wendingen, zoals hier: 39-33!! 14-19 of?; 33x24 19x39; 38-33 39x28; 35-30 25x34; 40x9, +.
Michiel Kroesbergen – Frits Luteyn 2-0. NK dammen 2016. … 18-23; 29x18 12x23. Net als Piet Roozenburg - tegen Oscar Verpoest in het WK 1948 - gaat Michiel Kroesbergen nu eerst wat overtollig materiaal opruimen, hier maar liefst 3 schijven: 39-34!! 28x19; en nu is het vervolg eenvoudiger te zien: 35-30 25x34; 40x18 22x13; 31x2 en dam! +. Een schitterend zetje.
Waldo Aliar – Martijn “Kasparov” (?) van IJzendoorn 0-2. NK dammen 2017. Martijn heeft al een schijfje geofferd en versmaadde een tijdelijke schijf winst door niet 18-22 te doen maar 13-19, want de korte vleugel van 5 (!) schijven lijkt nu geheel buitenspel gezet! Niettemin had Waldo toch nog mooie dingen kunnen doen met zijn korte vleugel door eerst eigen in de weg staande schijven op te ruimen en vervolgens een damzet te nemen: 28-22!!! 17x28; 34-29 25x23; 42-38 14x25; 38-33 28x39; 40-34 39x30 en 35x2 met minstens remise volgens “Flits”. Waldo zag dit spektakel niet, speelde 42-38 (?) en nu won Martijn met een tactische wending: 9-13!; 20x9 18-22; 9x18 22x42; 18-12 en het werd snel 0-2. Een interessante vraag is of Martijn het zetje voor Waldo heeft gezien, maar niettemin toch “gewoon” 13-19 speelde. Daar moet je lef voor hebben, zoals wereldkampioen schaken Kasparov dat had in Amsterdam 1988 tegen Karpov, waar hij met een dubbel stukoffer een waanzinnig complexe stand op het bord bracht, waardoor Karpov in tijdnood kwam en verloor. Achteraf bleek dat Karpov een winstgang had gemist. En even tevoren had Kasparov in Sevilla nog 12-12 tegen Karpov gespeeld, over lef gesproken!!
Bram Doeves, (
U vindt alle denksportrubrieken hier terug: Denksport
