Van schilders en beeldhouwers tot keramisten en textielkunstenaars, Zoetermeer is een broedplaats voor creatieve geesten. Met deze rubriek wordt een platform geboden waarbij steeds een andere kunstenaar uit de kunstwereld van Zoetermeer voor het voetlicht wordt gebracht. Deze keer: Pauline Alting von Geusau.
Pauline Alting von Geusau: Taal (dichter en schrijver)
Geboren in 1961 in Vlissingen, verhuisde Pauline Alting von Geusau op haar tweede naar Den Helder. Daar groeide ze op in een gezin met een vader op zee en een moeder die thuis de boel draaiende hield. “Mijn vader was marine-officier en vaak weg. Mijn moeder zorgde voor de drie kinderen”, vertelt Pauline met een rustige glimlach. Toch ligt haar hart deels in Den Haag, waar haar grootouders woonden. “Ik was vaak bij hen op bezoek. Den Haag is eigenlijk mijn stad, mijn tweede stad,” zegt Pauline beslist. “Dat was heel belangrijk voor mij, altijd.”
Pauline volgt haar roeping en vind haar plek
Na Mavo, Havo én VWO begon Pauline in 1982 vol goede moed aan een rechtenstudie in Groningen. Maar al snel merkte ze dat het niet bij haar paste. “Dat was toch niet mijn ding”, zegt ze nuchter. “Ik vroeg mezelf af: wat wil ik het liefst? Ik wilde gewoon mijn eigen geld verdienen.” Die drang naar zelfstandigheid bracht haar op een heel ander pad: de zorg. “Ik ben de zorg ingegaan, dat wilde ik ook erg graag”, gaat ze verder. “En dat is de beste keuze die ik ooit heb gemaakt.”
Zo’n 25 jaar geleden leerde Pauline haar partner Rob kennen. Ze trok eerst in bij hem in Rokkeveen, maar al snel lonkte het oude Dorp. “Toen we naar het Dorp verhuisden, hadden we nog een flinke discussie”, vertelt ze lachend. “Ik wilde óf in de Dorpsstraat wonen, óf in Den Haag.” Het werd de Dorpsstraat. “Dat is goed gelukt”, zegt ze tevreden.
Pauline vond haar eigen stem
Creativiteit zat er bij Pauline al vroeg in. Als kind verslond ze kinderboeken, en op school dook ze met plezier in de literatuurlijsten. “De eerste keer dat ik écht literatuur moest lezen, was ik meteen verkocht. Ik vond het heerlijk”, herinnert Pauline zich. Op de mavo begon ze met het schrijven van gedichten, een passie die ze altijd is blijven volgen.
Opvallend genoeg komt haar schrijftalent niet uit de familie. “Bij ons thuis draaide veel om muziek”, aldus Pauline. Haar oma gaf pianoles, haar moeder zong en speelde piano, haar zusje zong en haar broer zat in een bandje. Pauline koos een ander pad. “Met schrijven was ik de enige”, zegt ze. Ook haar partner Rob is een bekende beeldend kunstenaar in Zoetermeer.
Fulltime schrijven
Pauline werkte ruim dertig jaar in de zorg. Ze begon op de werkvloer, groeide door naar management, beleid en kwaliteit, en bleef zich ontwikkelen via scholing en cursussen. Toch bleef haar nieuwsgierigheid naar andere richtingen bestaan. In 1992 volgde Pauline een opleiding aan de Haagse Acteeracademie, waarmee ze haar creatieve kant verder verkende. Uiteindelijk keerde ze terug naar haar vertrouwde vakgebied: de zorg. Tot 2024 was ze daar actief, waarna ze op 63-jarige leeftijd bewust met pensioen ging.
“Ik zal de zorg zeker missen”, erkent Pauline. “Maar sindsdien schrijf ik fulltime. Daarvoor nam ik af en toe een werkpauze om te schrijven. Soms een paar maanden, soms een jaar, maar nu is het echt mijn
hoofdbezigheid geworden.”
Poëzie
Toen Pauline haar partner Rob leerde kennen, begon ze steeds intensiever te schrijven. “Ik dacht: je gaat zitten en het komt vanzelf. Maar zo werkt het niet,” zegt ze. “Rob heeft me vanuit zijn kunstenaarschap geleerd wat een creatief proces écht is: elke dag zitten en doen.”
In 2008 verscheen haar eerste gedichtenbundel Buigen, in eigen beheer. “Gedichten ontstaan bij mij vanuit iets wat ik zie of voel. Als ik ergens mee worstel, iets me raakt of ik vastloop, dan wil ik dat in woorden vangen”, legt Pauline geduldig uit. Ze werkt haar ideeën uit, abstraheert ze en zoekt naar een vorm die universeel en spannend is. “Dat is mijn proces.”
In 2016 volgde haar tweede bundel Barsten. Tussen 2008 en 2012 verschenen haar gedichten ook in diverse tijdschriften en bloemlezingen. Zo werd Verlangen naar het misverstaan opgenomen in het pocketboek Heimwee van uitgever Rainbow, een verzameling Nederlandstalige poëzie over verlangen en gemis. Ook haar gedicht Heb mij lief verscheen als ansichtkaart.
“Vanuit het schuren schrijf ik. Ik breng een helderheid zonder woorden onder woorden. In een omgekeerd bewustzijn haal ik het onderste boven tot mijn adem stokt. Als ik geen woorden meer over heb kan ik het net nog pakken en bijna niet meer. Tussen de regels door, de zinnelijkheid, liefst ondermijnd en omvergegooid. “ Pauline Alting von Geusau.
Pauline deed meerdere keren mee aan de Prijs de Poëzie van de Touring Foundation: een jaarlijks terugkerende wedstrijd met tienduizenden inzendingen. In 2012 werd ze genomineerd en behaalde ze met: ‘Als we niet meer kunnen praten’ een knappe 13e plaats.
Pauline daagt de lezer uit
Pauline schrijft gedichten die blijven hangen en vragen oproepen. Lezers noemen haar werk vaak ‘hermetisch’. Zelf begrijpt ze die reactie wel. “Je moet er langer naar kijken om het echt te begrijpen”, verklaart ze. Haar poëzie nodigt uit tot herlezen, tot voelen én interpreteren.
Proza
Naast poëzie schrijft Pauline ook proza. Inmiddels heeft ze drie romans (novelles) op haar naam staan, allemaal ontstaan vanuit persoonlijke thema’s. “Een onderwerp komt van binnenuit”, vertelt ze. “Daarna duik ik eerst in de literatuur. Boeken lezen, films kijken, alles verzamelen. Maar ik moet oppassen dat ik daar niet in blijf hangen: drie tot vier maanden is genoeg. Daarna leg ik alles opzij en begin ik pas echt met schrijven.”
Zo ontstond haar eerste roman ‘Vergeet Mij’ (2013), na onderzoek naar schuld en slachtofferschap. Haar tweede boek ‘Slik’ draait om altruïsme en egoïsme, en haar meest recente roman ‘Madelievenwei’ (2025) onderzoekt het thema (zelf)verloochening.
Pauline begint met beelden in haar hoofd en bouwt daar haar verhaal omheen. “Ik schilder een personage in ruimte, tijd en sfeer. Ik wil laten voelen hoe iets klinkt, ruikt, smaakt.” Haar tweede roman uit 2021 ligt nog op de plank, is al drie keer herschreven, maar is nog niet goed genoeg om uitgegeven te worden.
Pauline’s roman over identiteit en verlies
Begin november verschijnt ‘Madelievenwei’, de nieuwste roman van Pauline. Het boek, dat ze volledig in
eigen beheer uitgeeft, draait om thema’s als (zelf)verloochening, verlies en het hervinden van je identiteit. Ook één van haar gedichten heeft een plek gekregen in het verhaal. “Het heeft veel tijd gekost, maar ik ben er heel tevreden mee”, geeft Pauline aan. Een volgend boek, een vierde roman, staat alweer in de steigers. ”Schrijven staat momenteel op de eerste plaats.”
Het schrijven is niet altijd vanzelf gegaan. Pauline heeft verschillende cursussen gevolgd om te leren schrijven, waaronder onder andere een workshop ‘Ontdek je schrijftalent’ en een cursus ‘Literair debuteren’ .
Pauline combineert haar liefde voor taal met haar betrokkenheid bij kunst. Wanneer haar partner Rob zijn werk exposeert, draagt zij geregeld voor uit haar gedichtenbundels; zoals onlangs nog bij Kunstgarage Franx. “Ik heb drie grote liefdes”, besluit ze. “Mijn werk als verpleegkundige, het schrijven en mijn geliefde Rob.”
Voor meer informatie over Pauline Alting von Geusau kun je haar website bekijken. Pauline nomineert graag Ria van Dijk als een van de volgende in deze rubriek.
Foto’s Copyrights Pauline Alting von Geusau
Tekst: Christ van Gestel
Overzicht Kunstenaar in Beeld
Alle Zoetermeerse kunstenaars die in onze vaste rubriek: ‘Kunstenaar in Beeld’, aan bod zijn gekomen kunt u hier terugvinden: Overzicht Kunstenaars in beeld.
