Van schilders en beeldhouwers tot keramisten en textielkunstenaars, Zoetermeer is een broedplaats voor creatieve geesten. Met deze rubriek wordt een platform geboden waarbij steeds een andere kunstenaar uit de kunstwereld van Zoetermeer voor het voetlicht wordt gebracht. Deze keer: Lilian Wessels
Lilian Wessels: unieke beeldkunst
Lilian Wessels werd in 1958 geboren in Harderwijk en groeide tot haar zestiende jaar op de Veluwe op. Na wat omzwervingen woont ze inmiddels al ruim veertig jaar in Zoetermeer. “Ik ben eigenlijk gewoon een Zoetermeerder, zegt ze met een glimlach.
Artistieke oorsprong
Van kleins af aan was Lilian al aan het tekenen, knutselen en creëren. Ze groeide op in een familie waar kunst nooit ver weg was. Haar opa maakte na zijn pensioen gedetailleerde tekeningen, schaalmodellen en schilderijen van zeilschepen. “Ik was echt gefascineerd door zijn werk. Urenlang kon hij bezig zijn, daar is mijn passie eigenlijk begonnen,” vertelt Lilian.
Ook andere familieleden waren creatief: haar tante schilderde in poëziealbums, haar moeder speelde prachtig piano en tekende speelse illustraties, en een andere tante ontwierp kleding voor modevakbladen. Samen met haar jongere zus Pam, nu docent Beeldende Vorming en actief met poëtische viltprojecten, stond Lilian al vroeg te fantaseren en experimenteren. Inmiddels zet de volgende generatie die creatieve lijn voort: haar dochters en kleinkinderen zijn ook creatief.
Tijdens haar tienerjaren lag het artistieke even stil en worstelde Lilian met talen op school. Haar stiefvader gaf haar een duwtje in de goede richting: hij stuurde haar naar Padworth College in Engeland om haar Engels te verbeteren. “Ik zat daar met internationale meisjes, waaronder twee Japanse kamergenoten: Maiko en Tomoko”, blikt Lilian terug. Hoewel de reis om taal draaide, ontdekte ze daar een nieuwe liefde: Art & Design. Ze sloot zich enthousiast aan bij deze richting, waar ze vooral met materialen experimenteerde van steen tot allerlei andere materialen. Haar stiefvader bleef haar aanmoedigen om deze kant verder te ontwikkelen.
Lilian vindt haar artistieke vorm
Hoewel Lilian al in 1987 afstudeerde in Art & Design aan het Padworth College in Engeland, duurde het nog tot 1996 voordat ze haar eerste concrete stappen in de kunstwereld zette. Inmiddels woonachtig in Zoetermeer, begon ze bij kunstenares Willemijn van der Spiegel, gespecialiseerd in geïmpregneerde textiele objecten en poppen. Daar volgde Lilian ook een studie anatomie voor kunstenaars. Later ging ze in Bleiswijk bij Klazien Blom zelf poppen maken, met zelf hardende klei. “Ik vond het leuk en werd er zelfs over gepubliceerd in een vakblad”, geeft Lilian aan. “Maar het was niet echt mijn ding.”
Pas in 2001 kwam de echte artistieke omslag. Lilian volgde meerdere opleidingen aan het Centrum voor Kunst & Cultuur, waaronder glas, schilderen, portrettekenen, boetseren en keramisch beeldhouwen. Daar ontstond haar fascinatie voor geassembleerde keramische sculpturen. “Ik heb 
toen herontdekt wat ik wilde en werd gegrepen door de driedimensionale mogelijkheden van deze kunstvorm”, zegt ze enthousiast.
Beelden met een ziel
Lilian maakt krachtige, figuratieve keramische sculpturen, voornamelijk van Afrikaanse vrouwen. Al als kind tekende ze donkere vrouwen, instinctief en zonder te weten waar haar fascinatie vandaan kwam, maar één ding was duidelijk: het zat er altijd al in.
Haar reizen naar Zuid-Afrika brachten alles samen. “Afrika trekt me door zijn diversiteit, tegenstrijdigheden en mystiek,” vertelt Lilian. Haar sculpturen zijn een ode aan de trotse, zelfverzekerde Afrikaanse vrouw. “Ze draagt haar vrouwelijkheid met kracht, ondanks de lasten van het leven. Hun botstructuur en uitstraling fascineren me,” zegt ze. Emotie is de rode draad in haar werk. Een mix van kwetsbaarheid en kracht. Hoewel ook Boeddhisme en oosterse filosofieën haar boeien, blijft de Afrikaanse vrouw haar grootste inspiratiebron. “Bij Europese gezichten worstel ik juist vaker met de vormen”, voegt ze toe.
Elk beeld ontstaat uit klei, met haar vingerafdruk als stille getuige van het proces. “Ik laat het ontstaan, zonder vast einddoel. Wel gebruik ik een moodboard met verschillende emoties en expressies, mooie monden, neuzen of ogen. Elk gezicht is uniek en krijgt een Afrikaanse naam met een eigen betekenis. Ze stralen verlangen en liefde uit.” Van het boetseren tot haar zelfontwikkelde glazuren en keramische stooktechnieken, alles draagt bij aan haar beeldtaal. “Het materiaal en techniek vormen samen één geheel. Geen versiering, maar een combinatie van technieken.” In haar nieuwste werk kiest Lilian voor meer vrijheid. Minder perfectie, meer speelsheid, maar altijd met herkenbare gezichtskenmerken en een zachte, positieve uitstraling, versterkt door verschillende warme kleuren.
 |
 |
 |
 |
 |
 |
Exposities
Met maar liefst 93 exposities op haar naam is het duidelijk dat Lilian is een vaste waarde in de Nederlandse kunstwereld én daarbuiten. Of ze nu solo haar werk presenteert of samen met andere kunstenaars optreedt, haar kunst weet de aandacht te trekken van Zoetermeer tot zelfs over de grens in België. Haar werk is niet alleen te volgen via haar exposities, maar ook via regionale publicaties. “Ik heb in mijn beginperiode met mijn poppen als eens in het Vakblad Poppen gestaan en met mijn werk ‘Enyonyam’ als kunstwerk van de week, in het veel gelezen keramisch magazine KLEI gestaan. Mijn eerste expositie was in 2003 in Den Haag bij Artisun Gallery”, vermeldt Lilian trots.
In 2013 is het beeldje: ‘Solidair met Jantje’, van Lilian genomineerd voor een expositie op Paleis het Loo. Kunstenaars werden uitgenodigd een portret van koningin Beatrix te maken. Het portret kon een schilderij zijn, maar ook een tekening, borstbeeld, foto of andere kunstvorm. 68 Kunstwerken werden uiteindelijk door een jury bestaande uit Jan des Bouvrie, Sacha de Boer en Marieke Spliethoff beoordeeld. Het beeldje van Lilian haalde de finale net niet.
Voor Terra Arts Projects maakte Lilian in 2016 deel uit van een uitwisselingsinitiatief tussen
kunstenaars uit Zoetermeer en Lagos (Nigeria). Het doel? Een creatieve kruisbestuiving tussen Nederlandse en Afrikaanse kunst. De expositie Mutual Art Inspiration gaf een kleurrijk podium aan dit bijzondere samenwerkingsproject, waarin grenzen vervaagden en nieuwe artistieke verbindingen ontstonden.
Lilian heeft talloze prachtige sculpturen op haar naam staan, maar één springt er voor haar met kop en schouders bovenuit: Shani. Dit beeld beschouwt ze als een van haar meest bijzondere werken. Een creatie die haar eigen verwachtingen overtrof en een speciale plek inneemt.
Lilian is ook trots op haar ‘mannen’. “Ik maak niet zoveel sculpturen met mannen. Ik moet daar een beetje meer bij nadenken, maar vind het wel heel leuk om ook die te doen”, aldus Lilian.
 |
 |
 |
Van galeriebeheerder tot thuisatelier
Lilian heeft een aantal jaren een eigen kunstgalerij in Rotterdam beheerd, maar tegenwoordig is haar werk permanent te bewonderen in de gerenommeerde Sille Gallery in Oudewater. Daar maakt ze deel uit van de lopende tentoonstelling GROEi, die nog tot eind augustus te zien is.
Op diverse plekken in Zoetermeer, Pijnacker en Den Haag heeft Lilian lesgegeven. Ze begeleidde groepen bij dagopvangcentra en dagbestedingsinitiatieven, waar ze haar creativiteit en ervaring deelde met anderen.
Lilian was korte tijd actief bij Ateliers 1819 in Rokkeveen, maar werkt nu vooral vanuit haar thuisatelier. Haar nieuwste sculptuur, Jovi-Happiness, sluit aan bij haar visie op kunst en leven. “Geluk is pas volmaakt als het gedeeld wordt”, rondt Lilian af met een Afrikaans spreekwoord.
Voor meer informatie over Lilian Wessels kun je haar website of facebookpagina bekijken. Lilian nomineert graag Wonny Stuger als een van de volgende in deze rubriek.
Foto’s: Nya, Sunschine, Flower, Endles Blue, Pumpkin, Gaia-Moeder Aarde, Nomble-Schoonheid, Madzimoyo - Water van het leven, Yaadein-Herinnering, Shani-Uitzonderlijk, Jovi-Hapiness
Copyrights Lilian Wessels
Tekst: Christ van Gestel
Overzicht Kunstenaar in Beeld
Alle Zoetermeerse kunstenaars die in onze vaste rubriek: ‘Kunstenaar in Beeld’, aan bod zijn gekomen kunt u hier terugvinden: Overzicht Kunstenaars in beeld.
