U heeft zich vast wel eens afgevraagd waar een straatnaam naar vernoemd is of wat de betekenis is. In onze vaste rubriek ‘Straat in beeld’, gaan we op zoek naar de betekenis achter de naam. Deze week is aan de beurt de Eiffellijn in de wijk Noordhove.
 |
 |
De straat Eiffellijn is vernoemd naar Alexandre Gustave Eiffel, geboren als Alexandre Gustave Boenickhausen dit Eiffel, een naam die door de familie van vaderskant al jaren werd gebruikt, als verwijzing naar de Eifelbergen in Duitsland, waar de familie oorspronkelijk vandaan kwam. Pas in 1880 liet Gustave de naam Boenickhausen formeel vallen en werd hij officieel ingeschreven als Gustave Eiffel.
Hij was een Franse ingenieur en industrieel. Hij werd geboren in Dijon op 15 december 1832. Eiffel was een intelligent kind en hij verveelde zich op school, waar hem te weinig uitdagingen werden geboden. Hij zette zijn studie voort aan de École Centrale des Arts et Manufactures in Parijs, waar hij in 1855 afstudeerde in de scheikunde. Na zijn studie was het de bedoeling dat hij in de azijnfabriek van een oom in Dijon zou gaan werken, maar door een familieruzie ging dit niet door.
Ontwerpen van metaalconstructies
Toen hij vervolgens voor spoorwegmaatschappijen in Frankrijk begon te werken, deed hij daar zijn eerste ervaringen op met metaalconstructies. Nadat hij daar kennis mee had gemaakt, richtte hij zich meer en meer op ijzeren bouwwerken. Hij begon in 1856 te werken voor de Compagnie des chemins de fer de l'Ouest. Later boekte hij zijn eerste succes in Bordeaux met zijn metalen brug, de Passerelle Eiffel.
Op 6 oktober 1868 stichtte hij samen met de Belgische ingenieur Théophile Seyrig de firma G. Eiffel et Cie. Eiffel is het meest bekend geworden door de Eiffeltoren, de metalen toren die zijn bedrijf tussen 1887 en 1889 bouwde voor de Wereldtentoonstelling van 1889 in Parijs. Het ontwerp van de Eiffeltoren kwam echter niet van de hand van Eiffel zelf, maar van twee van zijn medewerkers Maurice Koechlin en Émile Nouguier.
Eiffel vond het ontwerp niet mooi en het zou volgens hem ook niet kunnen worden uitgevoerd binnen het budget van anderhalf miljoen franc dat de gemeente Parijs had uitgetrokken. Maar in december 1884 kocht Eiffel het ontwerp alsnog van zijn twee medewerkers. In 1886 diende hij het in en begin 1887 kreeg hij een concessie om de toren 20 jaar onder zijn eigen naam te mogen exploiteren. Op 1 januari 1910 werd de huurovereenkomst met Eiffel verlengd met 66 jaar.
Verder zijn in Frankrijk honderden spoorbruggen door Eiffel gebouwd. De meest spectaculaire brug is wellicht het Viaduc de Garabit, dat met 500 meter lengte op 122 meter hoogte over het dal van de Truyère voert.
Reputatie aangetast door schandaal
In 1892 wordt Eiffel hard geraakt door een enorm schandaal. De Franse maatschappij, verantwoordelijk voor de bouw van het Panamakanaal waarvoor Eiffel de sluizen zou bouwen, werd aangeklaagd vanwege steekpenningen aan 510 parlementsleden, waaronder zes ministers, die voor de pers een op handen zijnde faillissement zouden verbergen, wat kort daarna ook plaatsvindt.
Ongeveer 800.000 Fransen, onder wie 15.000 alleenstaande vrouwen en kleine beleggers verliezen hun inzet, ongeveer 1,8 miljard goudfranken en het schandaal is enorm. Hoewel Eiffel niet verantwoordelijk kon worden gehouden, werd ook hij vervolgd en veroordeeld tot twee jaar gevangenisstraf en een boete van 20.000 frank. Hij werd uiteindelijk vrijgesproken en het vonnis werd vernietigd, maar zijn reputatie zou permanent aangetast blijven.
Gustave Eiffel overleed in Parijs op 27 december 1923. Hij was toen al weduwnaar (zijn echtgenote Marie Gaudelet overleed in 1877). Eiffel had vijf kinderen, drie meisjes en twee jongens. Meer dan 100 jaar na zijn dood ligt hij nog steeds begraven in een zeer traditioneel familiegraf op de begraafplaats van Levallois-Perret in Hauts-de-Seine. Zijn nakomelingen hebben onlangs een verzoek ingediend bij het Elysée voor ‘pantheonisatie’, het bijzetten van Gustave Eiffel in hét mausoleum voor beroemde Fransen, het Pantheon.
Bronnen:
La Tour de trois cents Mètres par Gustave Eiffel, 1900,
https://nl.wikipedia.org/wiki/Gustave_Eiffel
Foto Gustave Eiffel: https://nl.wikipedia.org/wiki/Bestand:M._Gustave_Eiffel_(14382067242)_(cropped).jpg
Foto Eiffeltoren: wikimedia Commons
Foto's straat: Hans Heemskerk
Tekst: Vera Voogt
Zie voor een overzicht van alle straten: Straat in beeld
