Zoetermeer kent unieke architectuur waar de meeste mensen onwetend langslopen. In de serie ‘Het gebouw van de maand’ laat Architectuur Punt Zoetermeer verschillende bijzondere gebouwen zien. Deze maand het voormalig Monuta gebouw, Van Aalstlaan 24 in Palenstein.
De maatschappij is in de jaren zeventig aan het veranderen. Er is woningnood en gezinnen en ouderen hebben in de groeistad Zoetermeer een woning gekregen in één van de flats in Palenstein. Het seniorencomplex Schoutenhoek (Huys te Palensteyn) uit 1969-1975 is net gebouwd en de woontorens aan de Van Aalstlaan zijn dan een paar jaar oud.
Het is in die tijd nog gebruikelijk om afscheid te nemen van een overleden dierbare bij hem of haar thuis en daarna volgt de uitvaart in de kerk. De nieuwgebouwde flats zijn hiervoor echter niet geschikt. Bovendien wil niet iedereen in deze tijd nog een kerkelijke uitvaart.
Er ontstaat behoefte aan een nieuw type gebouw, het uitvaartcentrum. Monuta, een uitvaartorganisatie die in 1923 is opgericht, laat er een aantal van bouwen in de nieuwe wijken in Nederland, waaronder Palenstein te Zoetermeer. Monuta werkt samen met architect Nic van der Stelt uit Amersfoort. Zijn uitvaart- of rouwcentra zijn steeds uniek en hebben kenmerkende details. Hij wordt daarbij geïnspireerd door de ambachtelijke baksteenbouw en door de antroposofische stijl van architect Ton Alberts.
Het uitvaartcentrum in Zoetermeer wordt in 1976 gebouwd aan de Van Aalstlaan, in de buurt van de woontorens, in een nog onbebouwd gebied, dat bedoeld is als park voor Palenstein. Het gebouw is opgetrokken uit handvorm bakstenen van verschillende formaten in wildverband met een lichte volle voeg. Het pand heeft een veelhoekige plattegrond en een dak met diverse niveaus. Dit dak vormt de vijfde gevel die vanuit de hoogbouw goed is te zien. Links naast de ingang is de gevel in siermetselwerk uitgevoerd. Boven de vensters en langs de dakrand is een rollaag zichtbaar. Binnen zijn de niveauverschillen van het dak terug te vinden in de plafondhoogtes van de ruimtes.
De architect heeft vaak samengewerkt met glasfabriek van Tetterode in Hoevelaken. In het interieur zijn bij de twee condoleance ruimtes geschilderde glasramen aangebracht. Het licht komt hier binnen via het verhoogde deel van het dak met daarlangs een geschilderde glasstrook en via lichtkoepels.
Het gebouw wordt sinds 2016 niet meer gebruikt als condoleance ruimte en heeft nu tijdelijke gebruikers.
Tekst: Karen Kranen
Het gebouw van de maand is gekozen door ArchitectuurPunt Zoetermeer. Kijk voor meer informatie over architectuur in Zoetermeer en de architectuuragenda op ArchitectuurPuntZoetermeer.nl.